Ganj (Hint Mitolojisi])

Ganges, Ganga veya Ganj, Hint Mitolojisinde tüm nehirlerin anası olduğuna ve küçük kız kardeşi Uma ile birlikte cennete yaşadığına inanılan bir nehir tanrıçasının adıdır.

Ganj’ın (Sanskrit Ganga) Hinduizm’in üç büyük tanrısının da (Brahma, Vişnu, Şiva) karısı olduğuna inanılmaktadır: Bunlardan Brahma ile tanrının su kabı (kamandalu) içerisinde seyahat etmiştir. Sarasvati ve Lakşmi ile birlikte Vişnu’nun üçüncü eşi olan Ganj, Sarasvati ile kıskançlık yüzünden kavga etmiş iki kadın birbirlerini lanetleyince nehirlere dönüşmüşlerdir. Durumu gören Vişnu kadınlardan Sarasvati’ye Brahma’nın, Ganj’a ise Şiva’nın karısı olmasını emretmişse de kadınlar öylesine üzülmüştür ki tanrı sözünü geri almak zorunda kalmıştır. Hindu ikonografisinde Şiva Gangadhara (Ganj’ın hamili) adıyla bilinmekte ve fışkıran sularla birlikte tasvir edilmekte, Puranalarda ise Vişnu’yu ayağından dünyaya dökülüyor olarak gösterilmektedir. Şiva’nın Agni’den gelen alev halindeki tohumlarını kabul etmiş ve birleşimden Skanda veya Kartikeya adıyla bilinen savaş tanrısı meydana gelmiştir. Mahabharata destanında kral Şantanu’nun karısı ve kahraman bir savaşçı olarak tasvir edilen Bhişma’nın annesi olarak bahsi geçmekte olup, savaş sırasında Bhişma ölümcül bir yara alınca Ganj’ın suları insan bedeni formuna bürünerek ağlayan kadının gözlerinden fışkırmıştır.